Czym jest wolumen na wykresach?

W finansach wolumen to zazwyczaj liczba akcji lub kontraktów będących przedmiotem obrotu w określonym czasie. Jest to więc ważny wskaźnik aktywności i płynności rynku.

Każda transakcja stanowi indywidualną wymianę między kupującym a sprzedającym i składa się na wolumen obrotu danego instrumentu lub składnika aktywów. Wolumen mierzy liczbę aktywów będących przedmiotem obrotu, a nie liczbę transakcji, dlatego nie ma znaczenia, czy na rynku jest jeden, czy kilku uczestników.

Analiza wolumenu informuje również inwestora o płynności rynku. Wysoki wolumen oznacza zazwyczaj większą płynność, niższe koszty transakcyjne (z uwagi na węższy spread) i bardziej efektywną realizację zleceń.

Wolumen określa poziom aktywności transakcyjnej uczestników rynku poprzez obliczenie liczby jednostek będących przedmiotem obrotu w danym okresie. Dla każdej transakcji rejestrowana jest liczba papierów wartościowych lub kontraktów będących przedmiotem obrotu, która jest uwzględniana we wskaźniku wolumenu.

Kolor słupka wolumenu na wykresie jest zazwyczaj jednolity lub czerwony i zielony. Czerwone słupki oznaczają niższe zamknięcia cenowe od otwarcia w danym okresie, natomiast zielone — wyższe zamknięcia cenowe niż otwarcie. Rynek wykazuje tendencję do większej aktywności, gdy wolumen jest wysoki, dlatego też wielu daytraderów wybiera instrumenty o wyższym wolumenie.

Wolumen w tradingu jest popularnym narzędziem analizy technicznej, ponieważ zapewnia dodatkowy wymiar podczas badania akcji cenowej instrumentu i pomaga określić siłę ruchów cenowych. Dzieje się tak dlatego, że gdy ruchowi ceny towarzyszy proporcjonalny wzrost wolumenu, taki ruch kursu jest uważany za ważniejszy, bardziej wiarygodny. Inaczej niż gdy z ruchem ceny nie jest powiązany wzrost aktywności transakcyjnej.

Gdy ceny rosną wraz ze wzrostem wolumenu w pobliżu poziomu poprzedniego szczytu cenowego danego aktywa, wskazuje to na możliwość wybicia w górę, przy założeniu, że wolumen jest większy niż gdy wcześniej ten poziom kursu został ustanowiony. Jeśli wyższy wolumen zbiega się ze spadkiem cen blisko poziomu poprzedniego dołka, może to doprowadzić do wybicia w dół. Ponownie, kluczowa jest obserwacja i porównanie poziomu wolumenu w różnych okresach.

Kiedy ceny przebijają ważne poziomy techniczne na wykresie, aktywność prawdopodobnie wzrasta. Udane wybicie lub obrona ważnych poziomów cenowych może być katalizatorem dla dalszych ruchów cenowych.

Inwestorzy poszukują również wzrostu wolumenu zgodnie z kierunkiem istniejącego trendu. Jeśli więc cena osiąga nowy szczyt w trendzie wzrostowym, ale jednocześnie wolumen nie osiąga nowych szczytów, jest to ostrzeżenie o potencjalnie słabszej kondycji trendu. Podobnie, słaby trend spadkowy występuje, gdy cena instrumentu osuwa się do nowego dołka, a wolumen również się zmniejsza. Analiza wolumenu może zatem sygnalizować siłę, stabilność oraz słabość trendu. Modelowo, gdy dane aktywów ustanawia nowe maksima (lub minima) cenowe trendu to wolumen powinien być relatywnie większy niż podczas korekt tego trendu. Taki książkowy układ daje bardzo silny sygnał wiarygodności trendu.

Załóżmy, że jesteś zainteresowany zajęciem pozycji długiej (kupno) na spółce ABC i zauważyłeś, że cena akcji rośnie. Dodatkowo wolumen obrotu jest niski i spada. To może wskazywać na potencjalny brak zdecydowania popytu na rynku.

W wyniku analizy wolumenu wraz z akcją cenową decydujesz, że ruch cenowy nie jest poparty wystarczającym wolumenem obrotu i dlatego nie decydujesz się otwierać pozycji.

Analiza wolumenu może być wykorzystywana do:

Jednym z najczęściej stosowanych wskaźników do oceny wolumenu jest wskaźnik OBV (on balance volume), który porównuje ruch ceny z zachowaniem wolumenu w pewnych okresach. Istotne są tu wszelkie rozbieżności między ceną a wolumenem. Ogólnie rzecz biorąc, wolumen powinien poruszać się zgodnie z kierunkiem ruchu cen, co jest oznaką nienaruszonego trendu. Trend OBV powinien być zasadniczo zgodny z trendem cenowym.

Kiedy OBV nie tworzy już nowych maksimów, w przeciwieństwie do akcji cenowej instrumentu, wskazuje to na zbliżającą się zmianę trendu. Traderzy mogą wykorzystywać taką dywergencję jako wczesny sygnał ostrzegawczy o potencjalnym zbliżającym się odwróceniu trendu.

Inwestorzy mogą również skupić się na liczbie zmian ceny, zamiast na liczbie jednostek, jako substytutu wolumenu. Dzieje się tak dlatego, że często zmieniające się ceny oznaczają wyższy wolumen obrotu. Wskaźniki, które liczą ilość ticków lub zmian ceny w danym okresie są również znane jako wskaźniki wolumenu tickowego i są często używane w tradingu na rynku Forex. Wynika to między innymi z faktu, że na rynku walutowym jest wiele jednoczesnych miejsc obrotu i w czasie rzeczywistym zagregowane dane nie są dostępne.

Analiza wolumenu jest bardzo pomocna, a dla wielu inwestorów wręcz kluczowa, ponieważ umożliwia inwestorom przeprowadzanie obserwacji bez polegania wyłącznie na ruchach cenowych instrumentu. Wolumen w tradingu właściwie we wszystkich interwałach w tym w czasie rzeczywistym dostarcza sygnałów potwierdzających oraz ostrzegawczych niezależnie od ruchu ceny i może być wykorzystywany do przewidywania ruchów cenowych.

Jeżeli na danym instrumencie jest możliwość śledzenia wolumenu to warto włączyć taką funkcję na wykresie.