Czym jest rynek byka i jak wyglądały największe hossy w historii?

Określenia "rynek byka" można używać do różnych klas aktywów, ale zazwyczaj odnosi się ono do rynków akcji. O takim rynku na giełdowym parkiecie mówimy wtedy, gdy wzrostwe tendencje utrzymują się przez dłuższych czas – od kilku miesięcy do nawet kilku lat.

Pozytywne długoterminowe trendy są efektem dużego poziomu zaufania ze strony inwestorów, którzy angażują na danym rynku swój kapitał, oczekując wysokich stóp zwrotu w szerszym horyzoncie czasowym. Inwestorzy wierzą, że spółki będą generować zyski i wypłacać dywidendy. Dlatego też rynek byka na giełdzie zazwyczaj zbiega się z okresem dobrej koniunktury gospodarczej, charakteryzującym się wzrostem wskaźników ekonomicznych, takich jak produkt krajowy brutto (PKB), produkacja przemysłowa, sprzedaż detaliczna i stopa zatrudnienia.

Umownie przyjmuje się, że rynek byka zaczyna się wtedy, gdy notowania akcji danej spółki czy też indeksu wzrosną o ponad 20% od dołka trendu spadkowego. Jest to jednak tylko teoretyczne założenie, a fakt, czy ruch o 20% skali faktycznie rozwinął się do hossy można ocenić dopiero po upływie dłuższego czasu.

W kwestii pochodzenia terminów „rynek byka” i „rynek niedźwiedzia” nie ma jednomyślności. Najczęściej przyjmuje się jednak, że wywodzą się one od sposobu, w jaki te konkretne zwierzęta stawiają czoła przeciwnikom: byki wysuwają rogi do góry, a niedźwiedzie uderzają łapami w dół, co odzwierciedla odpowiednie trendy na każdym z rynków.

W tej kwestii również używa się umownej granicy 20%. Gdy notowania akcji lub indeksu spadają od ostatniego szczytu trendu wzrostowego o taką wartość, mówimy, że granica bessy została przekroczona, a rynek zmienia się w rynek niedźwiedzia. Oczywiście ceny mogą zawrócić, a spadkowych ruch – choć o dużej skali – może okazać się jedynie dotkliwą korektą. Dlatego i w tym przypadku długoterminowe przesilenie jesteśmy w stanie zidentyfikować dopiero po czasie.

Należy jednak pamiętać, że końcowej fazie hossy „lubią” towarzyszyć pewne charakterystyczne znaki. Pięć często wskazywanych przez analityków to:

Znany inwestor John Templeton powiedział kiedyś, że "rynek byka rodzi się z pesymizmu, rośnie dzięki sceptycyzmowi, dojrzewa za sprawą optymizmu i umiera z powodu euforii". To znane powiedzenie dobrze tłumaczy nastroje, jakie towarzyszą poszczególnym fazom hossy. Ponieważ zaczynają się one od wzrostu cen od dołka bessy, czyli następują bezpośrednio po rynkach niedźwiedzia, na początku trendu wzrostrowego pesymizm jest najwyższy. Templeton uważał, że "czas maksymalnego pesymizmu jest najlepszym czasem na kupno, a czas maksymalnego optymizmu jest najlepszym czasem na sprzedaż". Na początku II wojny światowej Templeton kupił po 100 dolarów z każdej z najtańszych dostępnych akcji, które w ciągu następnych czterech lat przyniosły mu średni zwrot w wysokości 400%. W tej fazie, zwanej również akumulacją, osoby wcześnie podejmujące inwestycje wykorzystują niskie ceny akcji, aby nabyć tanie aktywa.

Wracając do czynników psychologicznych, oprócz wspomnianego pesymizmu z począkowej fazy hossy, w kolejnych możemy spodziewać się sceptycyzmu, bowiem wraz ze wzrostem cen pojawiają się wątpliwości i dyskusje o fałszywym ożywieniu lub fałszywym wybiciu. Po zakończeniu rynku niedźwiedzia wielu inwestorów obawia się, że zostaną złapani w rynkową pułapkę. Gdy ceny rosną, wskaźniki takie jak np. zatrudnienie, reagują z opóźnieniem i pomagają podtrzymać sceptyczny sentyment inwestorów.

Optymizm, pojawia się po czasie, gdy większość inwestorów jest już przekonana o prawdziwości hossy. Może to jednak trwać latami. Pokryzysowa hossa, trwająca od końca globalnego kryzysu finansowego w 2008 roku do pandemii koronawirusa, była najdłuższym rynkiem byka w historii, ale przez większość czasu była owiana sceptycyzmem. Dodajmy, że w fazie optymistycznej pozytywne nastroje na rynku powodują wzrost cen poprzez zwiększenie popytu na papiery wartościowe. Inwestorzy są przekonani, że ich inwestycje przyniosą zyski, więc będą płacić (i żądać) za nie wyższych cen.

I w końcu euforia, czyli ostatni etap rynku byka. Pojawia się, gdy inwestorzy są tak bardzo przekonani o zdolności papierów wartościowych do generowania zysków, że ceny są nieproporcjonalnie zawyżone. Ta nadmierna euforia prowadzi do zatłoczenia rynku, w którym pozostaje niewielu kupujących, co z kolei powoduje ostateczny spadek cen, w którym pierwsi inwestorzy realizują zyski. Taka sytuacja jest również określana mianem bańki spekulacyjnej. Prowadzi to do pesymizmu, ucieczki z rynku i ponownego rozpoczęcia cyklu bessy.

Według firmy badawczej InvesTech Research średnia długość trwania rynków byka, licząc od 1932 r., wynosi 3,8 roku. Mogą jednak występować znaczne różnice. Najdłuższa hossa na indeksie S&P 500 trwała 11 lat, od 2009 do 2020 roku, natomiast najkrótsza, rozpoczęta w październiku 1966 roku, trwała nieco ponad dwa lata. Na ogół hossy trwają dłużej niż hossy. Mówi się, że o ile byk wchodzi po schodach, to niedźwiedź wypada oknem...

Gdybyśmy mieli wskazać największe hossy w historii rynków finansowych, to lista ta wyglądałaby następująco:

W czasie rynków byka można stosować różne startegie inwestycyjne. Do najbardziej znanych metod należy strategia "kup i trzymaj”, która polega na tym, że nabywa się akcje danej spółki i trzyma się tak długo, dopóki trend się nie odwróci. Mówi się, że „trend jest twoim przyjacielem” i to powiedzienie najbardziej pasuje do tego podejścia. Chodzi o to, by inwestować w zgodzie z tym, co dzieje się na rynku. Niektórzy inwestorzy podążają za trendami bardziej aktywnie, dokupując walory wraz z korzystną zmianą ceny, przez co zwiększają swoją ekspozycje na danym rynku.

Innym popularnym podejściem jest tzw. „buy the dip”, czyli „kupowanie dołków”. Należy pamiętać, że podczas każdej hossy pojawiają się krótko bądź średnioterminowe fazy korekty, które potrafią obniżyć notowania od kilku do nawet kilkunastu procent. Zakładając, że główny trend będzie kontynuowany, korekty stanowić mogą swoistą promocję cenową. Wejście na rynek w fazie schłodzenia pozwala więc nabyć papier po atrakcyjniejszej cenie. O podejściu „buy the dip” będziemy pisać szerzej w osobnym artykule.

Na koniec dodajmy, że strategie gry podczas hossy nie ograniczają się tylko do długo i średnioterminowych metod. Podczas silnych trendów można również stosować day trading, w tym łapanie szczytów i dołków. O tych metodach również będziemy pisać w osobnych materiałach.