Jak selekcjonować akcje? 11 różnych pomysłów

Prezes Berkshire Hathaway Warren Buffett mówi: "Nigdy nie inwestuj w firmę, której działalności nie rozumiesz". Selekcja akcji polega w gruncie rzeczy na ocenie perspektyw danej spółki. Jeżeli nie rozumiemy działalności danej firmy, rzetelna ocena takich perspektyw jest trudna lub wręcz niemożliwa. Należy więc wybierać spośród takich sektorów i grup spółek, których biznesy dobrze znamy. Tylko wówczas jesteśmy w stanie nakreślić potencjalne szanse i zagrożenia, których wypadkową jest finalna decyzja o nabyciu walorów. Profesjonalni inwestorzy poświęcają wiele czasu na studiowanie sprawozdań finansowych, na uczestnictwo w spotkaniach z zarządem, a także na analizę mikro i makroekonomiczną danej firmy. Dzięki temu nabywają doświadczenie, ugruntowują swoją wiedzę i szlifują proces selekcji akcji do portfela. Wspomniany już Buffett lubił nawet sam na sobie testować produkty niektórych spółek, w których akcje planował inwestować. Morał jest więc taki, by zawsze dobrzez poznać biznes, w który zamierzamy zaangażować swój kapitał.

Inwestując w akcje danej spółki często inwestuje się w konrektny scenariusz, który ma większe bądź mniejsze szanse realizacji. Przykładowo – w spółkach technologicznych może to być scenariusz opatentowania nowej technologii informacyjnej, w spółkach medycznych opracowanie nowego leku, w spółkach gamingowych wypuszczenie na rynek nowej produkcji, a w spółkach wydobywczych odkrycie nowego złoża na badanym terenie. Inwestując pod takie scenariusze inwestuje się tak naprawdę pod swego rodzaju obietnicę, by nie powiedzieć nieładnie: „nabywa się kota w worku”. Dlatego nierzadko zdarza się, że choć spółka nie wypuściła jeszcze żadnego produktu, nic nie opatentowała i nic nie odkryła, to jej notowania mocno zwyżkują. Duża część rynku „rozgrywa” bowiem ten sam scenariusz.

Przy inwestowaniu pod różne scenariusze należy bacznie śledzić bieżące informacje z danej spółki. Mowa m .in. o oficjalnych komunikatach firmy, notkach prasowych, wywiadach z przedstawicielami zarządu. Informacje dotyczące postępów lub ich braku w danym procesie mogą mieć bowiem dużą moc cenotwórczą. Ponadto liczą się też informacje niezależne bezpośrednio od spółki, ale mające istotny wpływ na realizacją naszego scenariusza. Przykładowo – informacja o tym, że konkurencja wymyśliła lepszy lek, opracowała lepszą technologią lub wydała lepiej recenzowana grę może również istotnie wpływać na notowania analizowanej przez nas spółki. W tym podejściu należy więc nie tylko znależć konkretny scenariusz, ale również na bieżąco śledzić informacje, które jego realizacji bezpośrednio lub pośrednio dotyczą.

Analiza fundamentalna to metoda jakościowa, które na podstawie kryteriów mikro i makroekonomicznych, pozwala oszacować wewnętrzną wartość spółki. Składa się ona z trzech głównych części: analizy ekonomicznej, analizy branżowej i analizy spółki. Widać więc wyraźną gradację – najpierw analizuje się otoczenie gospodarcze spółki (np. PKB, inflacja), następnie jej sektorową konkurencję (np. udział w rynku), a finalnie ją samą (np. wskaźnik cena do zysku). To pozwala uzyskać szeroką i wnikliwą perspektywę.

Spektrum narzędzi analizy fundamentalnej jest szerokie. Niektóre wskaźniki analizy fundamentalnej mogą koncentrować się na takich parametrach, jak zyski i dywidendy, które są często bardziej przydatne w przypadku inwestowania w wartość niż we wzrost. Dodajmy w tym miejscu, że szkoła inwestowania w wartość Benjamina Grahama, która wykorzystuje analizę fundamentalną, jest podstawą strategii inwestycyjnej Buffetta.

Analiza techniczna jest jednym z najczęściej stosowanych narzędzi do wyboru akcji. Jest to metoda analizy notowań w poszukiwaniu powtarzających się na wykresie struktur i tendencji. Opiera się na trzech podstawowych założeniach. Pierwsze: kurs akcji uwzględnia wszystkie istotne informacje o spółce. Drugie: ceny akcji poruszają się w trendach. Trzecie: trendy te mają tendencję do powtarzania się w czasie. Innymi słowy: ceny dyskontują wszystko, podlegają trendom, a historia na wykresach „lubi się” powtarzać. Spektrum narzędzi analizy technicznej jest szerokie, od formacji cenowych, przez wskaźniki statystyczne, po zniesienia bazujące na liczbach Fibonacciego. Platformy transakcyjne CFD wyposażone są w bardzo bogaty zestaw takich narzędzi, co pozwala na przeprowadzenie selekcji akcji. Dobór technik i narzędzi jest już kwestią indywidualną. Przykładowo – inwestorzy grający długoterminowo z trendem będą posługiwać się średnimi kroczącymi i klasycznymi liniami trendów, a krótkoterminowi, nastawieni na szukanie punktów zwrotnych mogą preferować oscylatory typu RSI czy MACD. Przy tworzeniu swojego procesu selekcji warto ustalić pewien stały zestaw wskaźników i narzędzi, na podstawie których będziemy „filtrować” rynek.

Analitycy biur maklerskich czy banków inwestycyjnych wykorzystują kombinację analizy technicznej i fundamentalnej, aby ocenić atrakcyjność danej spółki i ustalić jej faktyczną wartość. Taka analiza ma postać obszernego raportu, którego wypadkową jest rekomdencja, zazwyczaj „kup”, „trzymaj” lub „sprzedaj” oraz wskazanie ceny docelowej walorów. Rekomdencje są publikowane cyklicznie. Dlatego istotne jest to, jak w czasie zmienia się opinia analityka na temat danej spółki. Podnoszenie rekomendacji z „trzymaj” do „kupuj”, a także podniesienie ceny docelowej, może mieć pozytywny wpływ na rynkową wycenę walorów. Z kolei obniżenie oceny i ceny docelowej może powodować presję podażową. Rekomendacje mogą zatem mieć bezpośrednią moc cenotwórczą, dlatego warto się z nimi zapoznować. Ponadto pamiętajmy, że często zawierają one wnikliwą analizę danej firmy, co wpisuje się w opisywane w pierwszym akapicie Buffettowskie podejście do selekcji.

Giełdowe spółki są zobligowane do publikowania swoich wyników finansowych. Inwestorzy i analitycy czekają na takie wyniki, ale zanim poznają oficjalne dane – opracowują własne prognozy i oczekiwania. Zdarza się, że w tygodniach poprzedzających ogłoszenie wyników, pozytywny lub negatywny wydźwięk oczekiwań analityków ma duży wpływ na cenę akcji. Jeżeli analitycy przewidują rozczarowujące wyniki, na przykład spadek zysków o 5% w stosunku do roku poprzedniego, cena akcji może spaść w oczekiwaniu na wyniki. Pamiętajmy jednak, że prognozy te są tylko szacunkami i analitycy mogą się czasem mylić. Spółki często potrafią pozytywnie lub negatywnie zaskoczyć w tym względzie. Jeżeli z raportu spółki wynika, że zysk wzrósł o 5% w stosunku do roku poprzedniego i przebił rynkowe oczekiwania, jej kurs może pozytywnie zareagować. Co więcej w rzeczywistości cena akcji może wzrosnąć nawet w przypadku spadku zysków w ujęciu rocznym. Może do tego dojść wtedy, gdy spadek jest mniejszy niż przewidywali analitycy.

Zmiany cen akcji mogą czasami następować bardzo szybko po publikacji zaskakujących wyników, dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na terminy ogłaszania wyników (oficjalnie dostępne na stronach spółek) i być przygotowanym na szybką reakcję.

Ważną kwestią przy wyborzy spółek do portfel jest ocena tego, w jakiej fazie pod względem nastrojów znajduje się obecnie rynek. Wchodzenie na niego w czasie skrajnego optymizmu może być bardziej ryzykowne niż wchodzenie w okresie panowania umiarkownych nastrojów. Nie ma skutecznego narzędzia, które pozwala ocenić dokłanie, jakie są nastroje wśród inwestorów, ale są narzędzia, które dają nam swego rodzaju przybliżenie tego sentymentu. Mowa m. in. indeksie zmienności CBOE (Chicago Board Options Exchange), znanym jako VIX, który jest technicznym wskaźnikiem oczekiwanej zmienności S&P500. Jego rosnące wartości interpretuje się jako rosnący pesymizm i strach wśród inwestorów na Wall Street. Ponadto w serwisach finansowych można spotkać wskaźniki „Fear and greed index”, które pokazują bezpośrednio jaki jest poziom chciwości lub paniki na rynku. Z kolei wspomniana wyżej analiza techniczna dostarcza nam całe spektrum wskaźników pokazujących skalę zmienności oraz wyprzedania lub wykupienia rynku, co również może być pomocne przy ocenie aktulanego sentymentu.

Osoby mające dostęp do informacji poufnych (np. członkowie zarządu i rady nadzorczej) zazwyczaj wiedzą więcej o perspektywach firmy niż inni i są prawnie zobowiązane do ujawniania swoich transakcji. Dlatego też obrót akcjami przez takie osoby (zwane potocznie insiderami) może stanowić silny wskaźnik wyprzedzający dla perspektyw danej spółki. Badania prowadzone przez Market Profile Theorem wykazały, że aktywność osób mających dostęp do informacji poufnych jest wiarygodnym wskaźnikiem nadchodzących byczych lub niedźwiedzich nastrojów. Dlatego też warto śledzić oficjalne komunikaty, które mówią o tym, jakich transakcji dokonał insider. Ich wartość i kierunek może być cennym wskaźnikiem przy selekcji spółek do portfela.

Niektórzy zarządzający funduszami zyskują na rynku reputację doskonałych „selekcjonerów” akcji. W takich przypadkach rynki mogą czasami pozytywnie reagować na informację, że ów zarządzający zwiększył swoje zaangażowanie w akcjonariacie danej firmy. Na przykład, fundusz ARK Invest należący do Catherine Wood osiągnął doskonałe zyski dzięki inwestycjom w szybko rozwijające się spółki technologiczne w 2020 r. Jej skoncentrowany na technologiach finansowych fundusz ARK Fintech Innovation ETF kupił 4 lutego 2021 r. 66 100 akcji firmy PayPal. W ciągu następnych siedmiu sesji (do 12 lutego) kurs akcji PayPal zyskał 18,4%.

Dodajmy, że niektórych zarządzających łatwiej jest śledzić niż innych. ARK Invest raportuje wszystkie swoje transakcje na koniec każdego dnia. Berkshire Hathaway Buffetta jest bardziej skryty, ale podobnie jak wszystkie fundusze inwestycyjne, ma obowiązek kwartalnego przekazywania Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) raportów o transakcjach. Ponadto warto pamiętać, że ujawnienie się dużego i zaufanego funduszu w akcjonariacie jakiejś spółki samo w sobie bywa interpretowane jako pozytywny sygnał.

W lutym 2021 r. zaczęła się fala spekulacji akcjami typu "meme stock", która została wywołana przez nadgorliwe komentarze na forum Reddit i okrzyknięta akcją WallStreetBets. Chociaż niektóre z tych akcji, takie jak GameStop i AMC Entertainment, spadły równie szybko, jak wzrosły, wielu inwestorów było w stanie osiągnąć duże, krótkoterminowe zyski, stosując się do wczesnych rekomendacji ze wspomnianego forum. Takie podejście, w którym śledzimy informacje giełdowe w mediach społecznościowych o dużym zasięgu, jest bardzo kuszące. Stosując tę strategię należy jednak pamiętać, że hype może być kapryśny i bardzo szybko znikać. Trzeba więc liczyć się z dużym ryzykiem zmienności, manipulacji i koniecznością szybkiej reakcji.

Branżowe serwisy internetowe często oferują zautomatyzowane narzędzia, które przeszukują rynki i wybierają akcje na podstawie kryteriów zadanych przez użytkownika. Tego typu skanery mogą znacznie skrócić czas selekcji. Skanery wyposażone są w różne funkcje, dlatego ważne jest, aby zrobić rozeznanie i wybrać ten, który oferuje możliwości zgodne z indywidualnymi kryteriami. Jedne narzędzia pozwalają filtrować rynek pod kątem sygnałów analizy technicznej, a inne pod kąty, tych spod znaku analizy fundamentalnej. Rozbudowane aplikacje oferują mix obu tych podejść. I choć czasem dostęp do takich narzędzi jest płatny, warto go rozważyć. Na giełdowych rynkach notowanych jest tysiące spółek, więc ich „ręczna analiza” jest niemożliwa. Automat może nas w tym zakresie dosłownie wyręczyć.

Dodajmy na koniec, że przy pomocy zautomatyzowanych narzędzi można również ustawić alerty, który poinformują użytkownika, że jakaś spółka spełnia zadane przez niego kryteria. Tego typu powiadomienia są dostępne na platformie Next Generation CMC Markets. Oferujemy również wbudowany skaner rozpoznawania formacji, który wyszukuje wskazane układy cenowe i zaznacza je na wykresie. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą.