Dług jest ogromny i stale rośnie
Relacja długu do PKB nie przestaje rosnąć od dziesięcioleci. Według danych IIF z Global Debt Monitor, w połowie 2023 r. globalny dług ustanowił nowy rekord wszech czasów na poziomie 307 mld USD. Według danych MFW dług publiczny i prywatny potroiły się w ciągu ostatnich 50 lat do odpowiednio 92 proc. i 146 proc.
Obecny poziom zadłużenia może być porównywalny z tym, którego doświadczały niektóre kraje po II wojnie światowej, a jego wzrost wydaje się nie do zatrzymania. Kraje nie dostosowują i nie utrzymują ekspansywnej polityki fiskalnej, która została słusznie przyjęta w celu walki z pandemią. W efekcie deficyty państwa są duże, mimo że otoczenie (wzrost gospodarczy i wysoka inflacja) zwiększyło dochody publiczne.
Dynamika jest trudna do odwrócenia, dług może urosnąć
Wysoki poziom zadłużenia i gwałtowny wzrost stóp procentowych utrudnią krajom zbilansowanie swoich ksiąg. Koszty obsługi zadłużenia lub odsetki gwałtownie rosną w gospodarkach i znacząco wpływają na rachunki publiczne. Jednym z przykładów są Stany Zjednoczone, gdzie płatności odsetkowe wzrosły prawie dwukrotnie w ciągu ostatnich trzech lat, do prawie 1 bln USD w 3Q23, co stanowi ponad 3,5% PKB (poziomy niewidziane w ostatnich dekadach).
Refinansowanie długu w 2024 roku
W najnowszym Globalnym Raporcie o Stabilności Finansowej MFW zwrócił uwagę, że choć większość firm ma wysoki średni czas trwania zadłużenia, to w 2024 r. zobaczymy dużą liczbę zapadalności obligacji korporacyjnych, na kwotę ponad 5 mld USD, które będą musiały konkurować z długiem publicznym i to przy wyższych stopach procentowych
Środowisko refinansowania jest skomplikowane, tym bardziej w przypadku przedsiębiorstw o niższych ratingach kredytowych. W tym sensie tzw. firmy zombie, czyli takie, których wysoki poziom zadłużenia warunkuje ich wzrost, nie przestały rosnąć w ciągu ostatnich kilku lat. Według niedawnego artykułu badawczego ("The Rise of the Walking Dead: Zombie Firms Around the World" autorstwa Bruno Alburquerque i Roshana Iyera), liczba notowanych na giełdzie firm zombie przekracza 10%.
Czy dług będzie głównym tematem w 2024 roku?
Zadłużenie, pod względem wielkości i czasu, ma potencjał, aby stać się jednym z głównych problemów w 2024 roku, choć tylko czas pokaże. Najprawdopodobniej instytucje dołożą wszelkich starań, by sobie z tym poradzić.
Po pierwsze, dni ekspansywnej polityki fiskalnej mogą być policzone. W Europie pakt stabilności zostanie wznowiony w 2024 r. i deficyt w wysokości 3 proc. PKB musi zostać ponownie pokryty. Wydaje się, że Stany Zjednoczone, mimo że są pogrążone w wyborach prezydenckich, nie mają zbyt wiele miejsca na utrzymanie wydatków bez gwałtownego podnoszenia podatków.
Po drugie, stopy procentowe powinny zacząć spadać, aby utrzymać koszty finansowe na rozsądnym poziomie. Jeśli inflacja nie uzasadni niższych stóp procentowych i utrwali się, czy banki centralne mogą zmienić swój cel inflacyjny powyżej 2%? Jeśli sytuacja się skomplikuje, a stopy procentowe wzrosną zbyt mocno, czy banki centralne mogą wznowić programy skupu obligacji?
CMC Markets świadczy usługi na zasadzie wyłącznie realizacji zleceń (execution only). Prezentowany materiał (niezależnie od tego, czy zawiera jakiekolwiek opinie) ma charakter informacyjny i nie uwzględnia osobistych okoliczności ani celów. Żadna informacja w tym materiale nie jest, ani nie powinna być uważana, za poradę finansową, inwestycyjną lub inną poradę, na której należy polegać przy podejmowaniu decyzji. Żadna z opinii wyrażonych w materiale nie stanowi rekomendacji CMC Markets lub autora materiału, że jakakolwiek inwestycja, instrument, strategia transakcyjna lub inwestycyjna, jest odpowiednia dla konkretnej osoby. Materiał nie został przygotowany zgodnie z wymogami prawnymi zapewniającymi niezależność badań inwestycyjnych. CMC Markets nie podlega żadnym zakazom w zakresie rozpowszechniania tego materiału, jednak nie wykorzystuje zawartych w nim informacji przed jego publikacją.
